ΦΘΟΡΙΟ: ΣΗΜΑΣΙΑ ΚΑΙ ΜΟΡΦΕΣ ΧΟΡΗΓΗΣΗΣ

Το φθόριο είναι ένα από τα πιο αποτελεσματικά μέτρα πρόληψης στη μείωση της τερηδόνας: κάνει τα δόντια πιο γερά και ανθεκτικά.

Τα δόντια αρχίζουν να σχηματίζονται πολύ καιρό πριν φανούν στο στόμα, επομένως η εφαρμογή του προληπτικού προγράμματος και η λήψη φθορίου θα πρέπει να αρχίσει έγκαιρα. Το φθόριο χορηγείται συστηματικά διαλυμένο σε νερό και σε ταμπλέτες ή σταγόνες. Για τοπική εφαρμογή υπάρχει στοματόπλυμα (χρήση στο σπίτι)καθώς και σε ζελέ για εφαρμογές στο ιατρείο. Το ποια μορφή φθορίου θα πρέπει να δοθεί και σε τι δοσολογία ή συχνότητα εξαρτάται από την ηλικία και τα ειδικά προβλήματα που παρουσιάζει το κάθε παιδί.

Περιορισμοί - Κίνδυνοι

Το Φθόριο είναι ασφαλές κι αποτελεσματικό όταν χρησιμοποιείται με σωστό τρόπο και δεν γίνονται καταχρήσεις. Λήψη μεγάλων ποσοτήτων φθορίου από παιδιά οδηγεί συνήθως στην φθορίαση με αποτέλεσμα την εμφάνιση λευκών ή καφετιών κηλίδων στα δόντια. Συνήθως αυτό παρατηρείται σε παιδιά που τρώνε την οδοντόκρεμα η κάνουν κατάχρηση άλλων σκευασμάτων φθορίου.

Σωστή Χρήση

Η ποσότητα της οδοντόκρεμας που βάζουμε στην οδοντόβουρτσα να μην υπερβαίνει το μέγεθος ενός μπιζελιού. Η ποσότητα αυτή αρκεί, δεν χρειάζεται περισσότερη. Εξάλλου το καθάρισμα των δοντιών γίνεται κατά κύριο λόγο από τη μηχανική δράση της οδοντόβουρτσας κι εξαρτάται από την επιδεξιότητα μας στο χειρισμό της.

Ποτέ να μην δίνετε στοματικά διαλύματα με φθόριο σε παιδιά γιατί υπάρχει αυξημένος κίνδυνος κατάποσης. Γενικά τα στοματικά διαλύματα, με ή χωρίς φθόριο, προορίζονται για χρήση από ενήλικες.

Παιδιά κάτω των έξι ετών θα πρέπει να βουρτσίζουν τα δόντια τους ενώ οι γονείς είναι παρόντες, ώστε να ελέγχουν κατά πόσο το βούρτσισμα γίνεται σωστά. Οι γονείς θα πρέπει να προσέχουν ώστε τα παιδιά να μην καταπίνουν την οδοντόκρεμα και να ξεπλύνουν το στόμα τους καλά μετά το βούρτσισμα.

Στα παιδιά κάτω των 3 ετών το βούρτσισμα θα πρέπει να γίνεται από τον γονέα με σκέτη την οδοντόβουρτσα, χωρίς καθόλου οδοντόκρεμα.

Συμπληρωματική Χορήγηση Φθορίου σε παιδιά

Σύμφωνα με την Ελληνική Παιδοδοντική Εταιρία, στα παιδιά μπορούν να χορηγούνται δισκία φθορίου, ώστε να επιτυγχάνεται μεγαλύτερος βαθμός πρόληψης στον αγώνα κατά της τερηδόνας. Η συνιστώμενη δοσολογία είναι:

• Παιδιά 6 μηνών ως 2 ετών: 1 δισκίο των 0,25 mg F ανά ημέρα
• Παιδιά 3 ετών ως 6 ετών: 1 δισκίο των 0,50 mg F ανά ημέρα ή 2 δισκία των 0,25 mg F ανά ημέρα

Παιδιά μεγαλύτερα των 6 ετών μέχρι τα 16 έτη: 1 δισκίο του 1,00 mg F ανά ημέρα ή 2 δισκία των 0,50 mg F ανά ημέρα.

Σύντομη περιγραφή - ορισμός

Με τον όρο φθορίωση των δοντιών εννοούμε την τοπική εφαρμογή σκευασμάτων που περιέχουν φθόριο από τον οδοντίατρο, που στόχο έχει να εκμεταλλευτεί τις αντιτερηδονικές ιδιότητες του φθορίου. Βεβαίως υπάρχουν και άλλα σκευάσματα που μπορούν να χρησιμοποιήσουν οι ασθενείς όπως τα δισκία φθορίου, πάντοτε σε συνεργασία με τον οδοντίατρό τους, όπως και φθόριο περιέχει και το νερό(επιθυμητή ποσότητα φθορίου στο νερό είναι 0,8-1ppm μια και αυτή είναι η ιδανική συγκέντρωση φθορίου για να εκδηλώσει τις αντιτερηδονικές του ιδιότητες).

Πως γίνεται

Αρχικά γίνεται ένας επιμελημένος καθαρισμός και στίλβωση(γυάλισμα)των δοντιών. Παλαιότερα για την στίλβωση χρησιμοποιούσαν και ειδικό αποτριπτικό φύραμα αλλά τελευταίες έρευνες απέδειξαν ότι στην περίπτωση που ακολουθεί φθορίωση μάλλον περισσότερο κακό παρά καλό κάνει. Μετά πλένονται τα δόντια καλά με νερό βρύσης και στη συνέχεια στεγνώνονται με την βοήθεια της αεροσύριγγας(το μηχάνημα που "φυσάει" αέρα στην οδοντιατρική έδρα). Η συνέχεια της διαδικασίας εξαρτάται από το είδος του σκευάσματος που θα χρησιμοποιήσει ο οδοντίατρος. Στην περίπτωση διαλυμάτων NaF ο οδοντίατρος θα απομονώσει τα δόντια με βαμβάκι και μετά θα επαλείψει τα δόντια με το συγκεκριμμένο διάλυμα για 3-4 λεπτά. Εάν χρησιμοποιήσει ζελατινώδη σκευάσματα φθορίου τότε μετά το στέγνωμα των δοντιών θα βάλει το υλικό σε πλαστικό δισκάριο (σαν μικρό μασελάκι) και θα το τοποθετήσει στο στόμα για 3-4 λεπτά. Μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας συνιστάται η αποφυγή λήψης τροφής ή υγρών καθώς και το πλύσιμο του στόματος για 1-2 ώρες.

Πότε και ποιοί πρέπει να κάνουν φθορίωση

Τα παιδιά είναι η πρώτη και σημαντικότερη ομάδα που πρέπει να κάνει φθορίωση. Η αγωγή αυτή πρέπει να ξεκινά στα τρία χρόνια και ή να γίνεται μια φορά το χρόνο ή στο 3ο,7ο και 10ο έτος της ηλικίας του παιδιού ώστε να συμπίπτει με την ανατολή των διαφόρων δοντιών. Μπορούμε να κάνουμε φθορίωση σε κάθε άτομο μετά από τον καθαρισμό (θεραπεία ουλίτιδας) των δοντιών αλλά επιβάλλεται σε τερηδονοευαίσθητα άτομα, σε περιπτώσεις ξηροστομίας και γενικότερα σε άτομα που για κάποιους λόγους δεν μπορούν να τηρήσουν καλή στοματική υγιεινή.

Η φθορίωση των δοντιών είναι μια οδοντιατρική θεραπεία που αφορά στην τοπική εφαρμογή φθορίου πάνω στην επιφάνεια των δοντιών για την προστασία τους από την τερηδόνα. Η φθορίωση εφαρμόζεται κυρίως κατά την παιδική ηλικία αλλά και σε ενήλικες, με στόχο είτε την προληπτική ενίσχυση της αντοχής των δοντιών στην τερηδόνα είτε την θεραπεία και αναστροφή της πορείας μιας αρχόμενης τερηδόνας.

Με τον όρο φθορίωση των δοντιών εννοούμε την τοπική εφαρμογή σκευασμάτων που περιέχουν φθόριο από τον οδοντίατρο, που στόχο την πρόληψη της τερηδόνας.

Το φθόριο είναι ιχνοστοιχείο, το οποίο σχηματίζει με το ασβέστιο των δοντιών χημικές ενώσεις φθορίου-ασβεστίου που βοηθούν στην αποκατάσταση της αδαμαντίνης, όταν τα οξέα της διατροφής προκαλούν ζημιά.

Τα παιδιά είναι η πρώτη και σημαντικότερη ομάδα που πρέπει να κάνει φθορίωση. Η ξεκινά στα τρία χρόνια και γίνεται μια φορά το χρόνο ή στο 3ο,7ο και 10ο έτος της ηλικίας του παιδιού ώστε να συμπίπτει με τα νέα δόντια που έρχονται.

H φθορίωση των δοντιών

Η φθορίωση των δοντιών είναι μια οδοντιατρική θεραπεία που αφορά στην τοπική εφαρμογή φθορίου πάνω στην επιφάνεια των δοντιών για την προστασία τους από την τερηδόνα.

Είναι ιδιαίτερα χρήσιμη θεραπεία μεταξύ 6 και 15 ετών, την περίοδο δηλαδή που σχηματίζονται και βγαίνουν τα μόνιμα δόντια. Χρησιμοποιείται όμως και σε ενήλικες, κυρίως σε άτομα που αντιμετωπίζουν υψηλό κίνδυνο τερηδόνας ή πρόβλημα υπερευαισθησίας.

Η συνηθέστερη περίπτωση χρήσης της φθορίωσης στους ενήλικες αφορά σε δόντια με εκτεθιμένο τμήμα της ρίζας λόγω υφίζησης των ούλων. Η ρίζα του δοντιού καλύπτεται από οστείνη που είναι λεπτότερη και όχι τόσο σκληρή όσο η αδαμαντίνη, με συνέπεια να είναι πιο επιρρεπής σε τερηδονισμό ή σε αποτριβές που προκαλούν υπερευαισθησία. Η τοπική φθορίωση βοηθά στην ενίσχυση αυτής της περιοχής μειώνοντας τα συμπτώματα της ευαισθησίας καθώς και τον κίνδυνο τερηδόνας.

Φθορίωση στο ιατρείο με δισκάρια

Αποτελεί την κλασσική μέθοδο φθορίωσης στα παιδιά, όπου συνήθως οι ανάγκες φθορίωσης αφορούν όλα τα παιδικά δόντια. Ένα φθοριούχο gel που περιέχει πολύ υψηλή συγκέντρωση φθορίου τοποθετείται σε ειδικά δισκάρια μιας χρήσης τα οποία εφαρμόζονται στην άνω και κάτω γνάθο και παραμένουν στο στόμα για 1-4 λεπτά. Για χρήση σε παιδιά υπάρχουν ειδικά gel με γεύση φρούτων για να είναι πιο ευχάριστα για το παιδί. Η διαδικασία είναι τελείως ανώδυνη και προσφέρει προστασία από την τερηδόνα μέχρι και κατά 60%. Ανάλογα με την εκτίμηση του οδοντιάτρου, η φθορίωση πρέπει να επαναλαμβάνεται 2-4 φορές το χρόνο.

Φθορίωση στο ιατρείο με βερνίκι φθορίου

Πρόκειται για τη μέθοδο φθορίωσης που χρησιμοποιείται περισσότερο σε ενήλικες αλλά και σε παιδιά σε περιπτώσεις που χρειαζόμαστε πιο εντοπισμένη εφαρμογή φθορίου σε ορισμένα μόνο δόντια που αντιμετωπίζουν πρόβλημα. Τα βερνίκια φθορίου είναι ουσίες με πολύ υψηλή συγκέντρωση φθορίου που επαλείφονται στο δόντι (πάνω στην αδαμαντίνη ή την οστείνη) από τον οδοντίατρο με τη χρήση ειδικού πινέλου. Το υλικό σκληραίνει γρήγορα αλλά συνιστάται να μην βουρτσίσει τα δόντια ή φάει ο ασθενής για τις επόμενες 4 ώρες τουλάχιστον.